AHU là gì và vai trò trong phòng sạch
AHU (Air Handling Unit) là cụm xử lý không khí trung tâm gồm quạt, bộ lọc, coil trao đổi nhiệt, buồng trộn và các phần tử điều khiển. Trong phòng sạch, AHU giữ vai trò tạo lưu lượng ổn định, kiểm soát nhiệt độ – độ ẩm, duy trì chênh áp giữa các phòng và cung cấp môi trường sạch trước khi khí đi qua lọc cuối (terminal filter/FFU) vào khu vực sản xuất.
Cấu tạo điển hình
Một AHU phòng sạch gồm: buồng trộn (Mixing Box) với damper gió tươi/hồi; cấp lọc nhiều cấp (G4–ePM–H13 tùy yêu cầu); coil lạnh/sưởi và có thể có reheat để kiểm soát ẩm; khay hứng nước ngưng inox dốc ≥1%, ống xả siphon; quạt ly tâm hoặc EC plug fan; giảm âm; đồng hồ Δp cho từng cấp lọc; cửa bảo trì và đèn soi quan sát. Vật liệu vỏ cách nhiệt tốt, bề mặt trong phẳng, chống ăn mòn, hạn chế mạt bụi; gioăng kín, cấp kín L1–L2 để tránh rò rỉ.
Lưu đồ khí cho phòng sạch
Không khí ngoài trời trộn một phần với hồi gió trong Mixing Box, đi qua các cấp lọc và coil để đạt điểm sương/điểm đặt mong muốn, sau đó được quạt đẩy vào ống gió cấp. Lọc cuối thường đặt tại trần (HEPA box/FFU) để đảm bảo độ sạch ISO hoặc cấp GMP. Không khí bẩn được thu hồi qua miệng hồi thấp/cao tùy quy trình. Toàn hệ thống thiết lập thác áp: khu sạch (A/B) dương áp cao nhất, tiếp đến khu phụ trợ, rồi hành lang/airlock; các cửa có interlock để tránh tụt áp đột ngột.

Điều khiển và cảm biến
AHU phòng sạch thường chạy CAV (lưu lượng không đổi) để giữ cân bằng áp dễ dàng; trường hợp tải biến thiên có thể dùng VAV nhưng cần thuật toán bù áp. Cảm biến cốt lõi gồm nhiệt độ, độ ẩm, Δp buồng thổi/hồi, Δp lọc, chênh áp phòng, lưu lượng, tín hiệu cửa. VFD điều khiển quạt nhằm giữ chênh áp ổn định khi cửa mở; PID điều khiển van 3 ngã/van điện tử để giữ nhiệt – ẩm. Dữ liệu được giám sát trên BMS/SCADA, kèm cảnh báo khi Δp lọc vượt ngưỡng.
Lọc và chất lượng không khí
Tùy cấp sạch, chuỗi lọc có thể gồm lọc thô → lọc tinh → HEPA/ULPA. Để tối ưu chi phí, HEPA bố trí ở terminal; AHU chỉ lắp đến ePM1/ePM10 nhằm bảo vệ coil và quạt. Tốc độ mặt qua HEPA, độ phủ trần và ACH được tính theo yêu cầu công nghệ. Với khu “+” ẩm, cân nhắc humidifier (hơi, siêu âm) và reheat để kiểm soát điểm sương.

Thiết kế vật liệu & vệ sinh
Bên trong AHU nên dùng inox 304/316 hoặc tôn mạ kẽm sơn phủ kháng hóa chất; góc bo tròn, ít khe hở để hạn chế tích bụi/vi sinh. Khay ngưng hàn kín, phủ epoxy nếu cần. Cửa bảo trì đủ lớn, có kính quan sát; lắp đèn UV‑C tại coil để hạn chế biofilm (khi quy trình cho phép). Ống gió dùng keo/gioăng kháng nấm mốc, bọc cách nhiệt chống ngưng.
Tính chọn & hiệu suất năng lượng
Khi chọn AHU, xác định lưu lượng – ESP, điểm làm việc quạt, tổng Δp của lọc/coil/ống; chọn quạt có hiệu suất cao tại điểm vận hành chủ đạo. Về năng lượng, ưu tiên ERV/HRV thu hồi nhiệt ẩn/hiện giữa gió thải và gió tươi; áp dụng free‑cooling khi điều kiện ngoài trời cho phép. Thiết lập setpoint theo mùa, reset nhiệt độ khí cấp theo tải để giảm reheat. Bố trí đồng hồ Δp/đồng hồ năng lượng để theo dõi suất tiêu hao (kWh/1000 m³).
Bảo trì và vận hành
Lập lịch thay lọc theo Δp thay vì thời gian cố định; vệ sinh coil, khay ngưng và xi phông để tránh tắc nước – nấm mốc. Kiểm tra căn đồng trục/quán tính quạt, cân bằng cánh, siết bulông khung. Định kỳ TAB để duy trì lưu lượng và áp suất theo thiết kế, đặc biệt sau khi thay đổi mặt bằng hoặc số lượng FFU. Đào tạo vận hành về quy trình mở cửa airlock, xử lý cảnh báo chênh áp và an toàn điện trong khu vực phòng sạch.
Gia công hệ thống AHU phòng sạch tại phú thọ
CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ NHIỆT TRƯỜNG THÀNH
Hotline : 0862 070 294 – 0966 500 694
Email : conhiettruongthanh@gmail.com – thangduongduy@gmail.com
Trụ sở: Số 42, đường Đại Nải, phường Nông Trang, tỉnh Phú Thọ.
Nhà máy 1: Lô 31, đường Nguyễn Du kéo dài, phường Việt Trì, tỉnh Phú Thọ (gần nút giao IC7).
Nhà máy 2: Lô 2, KCN Thụy Vân, Phường Nông Trang, tỉnh Phú Thọ