Các loại khuôn mẫu phổ biến
Khuôn ép
Khuôn ép được sử dụng để tạo ra các sản phẩm bằng cách áp dụng lực lên nguyên liệu như kim loại, nhựa, composite,… Các loại khuôn ép phổ biến bao gồm khuôn ép đùn nhôm, khuôn ép nhựa và khuôn ép thủy tinh.
Khuôn thổi nhựa
Đây là khuôn được sử dụng để tạo ra các sản phẩm nhựa hình chai, ống,… Quy trình này liên quan đến việc thổi khí vào khuôn để nén và tạo hình sản phẩm nhựa.
Khuôn đúc cát
Đúc trong khuôn cát là phương pháp đã có từ lâu đời trong ngành cơ khí. Đây là loại khuôn đúc một lần, tức là chỉ rót vật liệu ở dạng chảy lỏng vào rồi phá khuôn. Ưu điểm của loại khuôn này là có thể tạo ra vật đúc có kết cấu phức tạp, khối lượng lớn và giá thành khuôn thấp.

Khuôn dập định hình
Khuôn dập định hình là loại khuôn tạo hình sản phẩm bằng cách dập tấm kim loại vào lòng luôn. Khuôn này được sử dụng để định hình các chi tiết kim loại trong máy bay, ô tô, đồ gia dụng, thiết bị điện,…
Khuôn hút chân không định hình
Là phương pháp không dùng cho các chi tiết có hình dạng phức tạp. Để tạo hình chi tiết, cần nung nóng vật liệu tấm và áp sát với lòng khuôn nhờ hút chân không. Loại khuôn này được sử dụng để sản xuất hộp đựng thức ăn, hộp đựng trái cây, bao bì sản phẩm,…
Khuôn đúc áp lực
Một trong những loại khuôn phổ biến nhất hiện nay là khuôn đúc áp lực. Đây là phương pháp tạo ra sản phẩm bằng cách rót đầy kim loại lỏng vào khuôn và đông đặc dưới tác động của áp lực cao. Khuôn đúc áp lực được sử dụng để chế tạo các chi tiết phức tạp như van dẫn khí, bộ phận của động cơ, kèn đồng, sản phẩm chính xác,…
Quy trình gia công khuôn mẫu với 8 bước
Quy trình gia công cơ khí diễn ra khá phức tạp, phải đáp ứng nhiều tiêu chuẩn khắt khe. Dưới đây là 8 bước cơ bản trong quy trình gia công khuôn mẫu.
Bước 1: Xác định yêu cầu kỹ thuật
Trước hết, cần xác định rõ yêu cầu kỹ thuật của khuôn mẫu bao gồm kích thước, vật liệu, hình dáng và các thông số kỹ thuật khác. Yêu cầu kỹ thuật chi tiết sẽ hỗ trợ cho quá trình thiết kế và sản xuất khuôn mẫu chính xác theo đúng tiêu chuẩn.
Bước 2: Thiết kế khuôn mẫu
Sau khi có yêu cầu kỹ thuật, bước tiếp theo là thiết kế khuôn mẫu. Ở bước này đòi hỏi kỹ thuật viên phải có sự sáng tạo và kiến thức kỹ thuật để tạo ra khuôn mẫu hoàn hảo. Việc thiết kế thường được thực hiện thông qua các phần mềm như MasterCam, AutoCad,… đảm bảo rằng sản phẩm cuối cùng đáp ứng tốt yêu cầu của khách hàng.

Bước 3: Lựa chọn phôi khuôn
Dựa vào thông tin có trên bản vẽ, tiến hành lựa chọn phôi phù hợp để đảm bảo tính bền và độ chính xác của sản phẩm. Đây là bước cực kỳ quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng khuôn sau này. Do đó, thường những kỹ sư có tay nghề cao sẽ tham gia vào bước lựa chọn nguyên liệu phôi này.
Bước 4: Xử lý nhiệt
Đối với những khuôn mẫu yêu cầu độ cứng cao thì sau bước lựa chọn phôi khuôn sẽ tới bước xử lý nhiệt. Đây là bước nhằm đạt được độ cứng với HRC theo đúng tiêu chuẩn yêu cầu trên bản vẽ. Tuy nhiên, với các khuôn thông thường, không yêu cầu quá cao về độ cứng thì có thể bỏ qua bước này.
Bước 5: Gia công khuôn
Từ phôi có sẵn đã được lựa chọn từ trước, tiến hành gia công khuôn bằng các dụng cụ phổ biến như mũi khoan, dao, máy cắt,… Thông thường, việc gia công khuôn sẽ được thực hiện trên máy phay CNC. Tuy nhiên, trong một số trường hợp có thể kết hợp thêm với máy khoan, máy cắt để gia công khuôn mẫu.
Bước 6: Xử lý bề mặt
Để đạt được độ nhám, độ bóng theo yêu cầu của bản vẽ, sau bước gia công khuôn sẽ tiến hành mài và hoàn thiện bề mặt. Các dụng cụ hỗ trợ trong bước máy chủ yếu là máy mài bóng, đá mài, chà nhám, dao phay tinh,…
